Трамп менен Зеленскийдин кайым айтышуусу: Видео жана стенограмма
АКШ менен Украинанын президенттери Дональд Трамп жана Владимир Зеленский 28-февралда Ак үйдүн Овал кабинетинде жолугушту.
Meduza басылмасы жазгандай, жолугушуунун башында алар пайдалуу кен байлыктары боюнча келишимге кол коюуну пландап жатканын билдиришти. Трамп журналисттерге бул документ АКШ үчүн «чоң милдеттенме» болорун айтты.
«Биз казып, казып-казып, иштеп баштоону чыдамсыздык менен күтүп жатабыз, анткени бул бизге сейрек кездешүүчү металлдардын бир бөлүгүн алууга мүмкүнчүлүк берет», — деди Трамп.
Өз кезегинде Зеленский бул документ Украинанын келечеги үчүн «чоң кадам» болоруна үмүттөнөрүн билдирди.
Путинге карата кескин билдирүүлөр
Жолугушуунун жүрүшүндө Зеленский Россиянын президенти Владимир Путинди «жан алгыч жана террорист» деп атап, Трампка «жан алгыч менен компромисске барууга болбойт» деп билдирди. Ошондой эле ал Трампка орус туткунунан кайтып келген украин аскерлеринин сүрөттөрүн көрсөттү.
Зеленский Украина үчүн «жалпы эле ок атышууну токтотуу жетишсиз» экенин айтты, анткени «Путин буга чейин 25 жолу макулдашууларды бузган».
Буга жооп кылып, Трамп «эгер тараптар тынчтык келишимине кол коюшса, согуш аяктайт» деди.
«Россия согушка кайтууну каалабайт. Эч ким согушка кайтууну каалабайт», — деди Трамп. Ал Вашингтон «Россия-Украина согушун токтотуу боюнча келишимдин параметрлерин иштеп чыга баштаганын» да кошумчалады.
Жолугушуу кызуу талашка айланды
45 мүнөттүк жолугушуунун соңунда Зеленский менен Трамптын ортосунда, ошондой эле вице-президент Жей Ди Вэнс менен Зеленскийдин ортосунда кызуу кайым айтышуу орун алды.
Жолугушуунун видеосуна ылайык, Вэнс Зеленскийди АКШга жана Трампка карата сый-урматсыз мамиле жасады деп айыптады.
«Урматтуу президент, кечиресиз, бирок менимче, сиздин Овал кабинетке келип, америкалык ЖМКлардын алдында талашып-тартышканыңыз сыйлабастык болуп калды», — деди вице-президент Вэнс.
Зеленский жооп кайтарууга аракет кылганда, Трамп ага катуу эскертүү берди:
«Сиз жакшы абалда эмессиз. Азыр сизде жеңишке жетелеген карталар жок… Сиз миллиондогон адамдардын тагдыры менен ойноп жатасыз… Сиз Үчүнчү дүйнөлүк согуш менен ойноп жатасыз», — деди Трамп.
«Сиз биздин өлкөгө карата сый-урмат көрсөтпөй жатасыз», — деп кошумчалады ал.
Трамптын айтымында, Зеленский «Америка кандай сезимде болушу керектигин бизге таңуулай албайт», анткени «Украина согуш башталгандан бери эле начар абалда».
«Сиз ыраазы болушуңуз керек. Адамдар каза болуп жатат, сизде жетиштүү аскер жок. Бизге «мен ок атышууну каалайм же каалабайм» деп айтуу укугуңуз жок», — деди Трамп.
Трамптын акыркы эскертүүсү
Акырында, Трамп Украинанын согушту жөнгө салууга макулдугун бериши керектигин баса белгиледи.
«АКШсыз сиз күчтүү позицияда сүйлөй аласызбы? Сиздин жоокерлериңиз эр жүрөк. Бирок биз келишим түзөбүз, же болбосо сиз ал келишимден чыгасыз. Бул оор болот, кыйын болот. Бирок сизде күчтүү позиция жок. Биз келишимге кол койгондон кийин, абалыңыз жакшырат. Бирок ыраазычылык билдирүү керек. А сиз аны көрсөтпөй жатасыз. Бул жакшы эмес. Бул сиз тараптан туура эмес», — деди Трамп Зеленскийге.
Стенограмма:
Трамп: Эгерде мен экөө (Путин жана Зеленский) менен байланышта болбосом, эч кандай келишим болмок эмес. Сиз менин Путин тууралуу жаман сөздөрдү айтып, анан ага: «Салам, Владимир, биздин келишим кандай болуп жатат?» деп сурашымды каалайсызбы? Бул антип иштебейт. Мен Путиндин союздашы эмесмин. Мен эч кимдин союздашы эмесмин. Мен Америка Кошмо Штаттарынын союздашы болом. Бул бүткүл дүйнөнүн жыргалчылыгы үчүн... Мен дүйнө менен союздашмын. Жана мен буга чекит коюуну каалайм.
Сиз анын (Зеленскийдин) Путинге болгон жек көрүүсүн көрүп жатасызбы? Мындай жек көрүү менен келишим түзүү абдан кыйын. Анын ичи кекке толгон, жана мен муну түшүнөм. Бирок айта кетейин, экинчи тарап деле андан ыраазы эмес. Ошондуктан бул союздаштык маселеси эмес. Мен... мен дүйнө менен союздашмын. Бул маселени жөнгө салгым келет... Мен Европа менен союздашмын, биз буга жетише алабызбы, көрөлү. Сиз мени катуу болууга чакырып жатасызбы? Мен сиз көргөн эң катуу адам боло алам, мен өтө катуу боло алам, бирок бул жол менен эч качан келишим түзө албайсыз. Ошондуктан ушундай болуп жатат. Макул, дагы бир суроо...
Вэнс: Мен буга жооп берейин. Караңыз, Америка Кошмо Штаттарында төрт жыл бою Путинге каршы катуу сүйлөгөн президент болду. Анан Путин Украинага басып кирип, өлкөнүн чоң бөлүгүн кыйратты. Тынчтыкка жана өнүгүүгө жол дипломатия болушу мүмкүн. Биз Байдендин жолун сынап көрдүк – көкүрөк кагып, АКШ президентинин сөздөрү анын иш-аракеттеринен маанилүүрөөк дегендей түр көрсөтүү. Американы улуу кылган нерсе – бул дипломатия. Президент Трамп мына ушуну кылууда.
Зеленский: Мен сурасам болобу?
Вэнс: Албетте.
Зеленский: Чын эле?
Вэнс: Ооба.
Зеленский: Макул. Ал биздин аймактарды, Украинанын чоң бөлүгүн, Чыгыштын бир бөлүгүн жана Крымды 2014-жылы басып алган. Демек, көп жылдар бою, мен бир эле Байден тууралуу эмес, ошол учурда президент Обама болчу, андан кийин Трамп, анан Байден, эми кайрадан Трамп жана, буюрса, ал (Трамп) токтотот деп үмүттөнөбүз. Бирок 2014-жылы аны эч ким токтото алган эмес. Ал жөн эле басып алып, менчиктештирип алды. Ал адамдарды өлтүрдү, түшүнүп жатасызбы? Чек арада эмне болуп жатканын...
Трамп: 2015?
Зеленский: 2014.
Вэнс: 2014төн 2015-жылга чейин.
Трамп: О, 2014.
Зеленский: Ооба, ооба, дал ошондой.
Трамп: Мен ал учурда бул жерде жок болчумун.
Зеленский: Ооба, бирок...
Вэнс: Дал ошондой.
Зеленский: Ооба, бирок 2014төн 2022-жылга чейин кырдаал ошол бойдон калды, чек арада адамдар өлүп жатты. Эч ким аны токтоткон жок. Бизде көптөгөн сүйлөшүүлөр болду, көп тараптуу сүйлөшүүлөр. Мен, жаңы президент катары, 2019-жылы ага кол койдум. Макрон жана Меркель менен бирге келишимге кол койдук – ок атышууну токтотуу жөнүндө. Алардын баары мага Путин эч качан кетпейт деп айтышты. Биз газ келишимине да кол койгонбуз... Бирок андан кийин ал тынчтык келишимин бузду, биздин адамдарды өлтүрдү, туткун алмашууну да аткарган жок. Биз туткундарды алмашуу келишимине кол койгонбуз, бирок ал муну аткарган эмес. Кандай дипломатия тууралуу сөз кылып жатасыз, Джей Ди? Сиз эмне айткыңыз келип жатат?
Вэнс: Мен сиздин өлкөңүздөгү кыйроолорду токтотуучу дипломатия жөнүндө айтып жатам.
Зеленский: Ооба, бирок эгерде сиз...
Вэнс: Урматтуу президент, урматтоо менен айтсам, сиздин Ак Үйгө келип, бул маселени америкалык медианын алдында талкуулооңуз – бул сыйлабастык. Азыр сиз жаш жоокерлерди фронтко жөнөтүп жатасыз, анткени армияда адамдар жетишсиз. Сизге согушту токтотууга аракет кылган президентке ыраазычылык билдирүү керек.
Зеленский: Сиз Украинада болуп көрдүңүз беле? Биздин кандай көйгөйлөрүбүз бар экенин көрдүңүз беле?
Вэнс: Мен...
Зеленский: Бир жолу келип кетиңиз.
Вэнс: Мен чындыгында кабарларды көргөм жана билем, эмне болуп жатканын. Сиз келген адамдарга пропагандалык тур уюштуруп жатасыз, урматтуу президент.
Зеленский: Ар бир согушта көйгөйлөр болот, баарында. Сизде да бар, бирок сиздин деңиз бар, ошондуктан азыр сезбейсиз. Бирок келечекте сезесиз. Кудай сактасын...
Трамп: Сиз муну билбейсиз. Бизге эмне сезилерин айтпаңыз. Биз маселени чечүүгө аракет кылып жатабыз.
Зеленский: Мен сизге айткан жокмун, мен суроого жооп берип жатам...
Трамп: Себеби сиз бизге эмне сезүү керектигин айткан абалда эмессиз. Ушуну эстеп алыңыз.
Зеленский: Сиз...
Трамп: Биз өзүбүздү жакшы сезебиз...
Зеленский: Сиз таасирин сезесиз...
Трамп: Азыр сиз жакшы абалда эмессиз. Сиз өзүңүздү абдан жаман абалга алып келдиңиз.
Зеленский: Биз күчтүү бойдон калабыз...
Трамп: Жок, сиздин абалыңыз жакшы эмес. Сиздин эч кандай артыкчылыгыңыз жок. Биздин жардам менен сизде артыкчылыктар болот.
Зеленский: Мен карта ойнобойм. Эч кандай артыкчылык жок, урматтуу президент. Мен олуттуу сүйлөшүп жатам...
Трамп: Сиз азыр карта ойноп жатасыз. Сиз миллиондогон адамдардын өмүрү менен ойноп жатасыз. Сиз Үчүнчү дүйнөлүк согуш менен ойноп жатасыз.
Вэнс: Сиз ушул убакка чейин бир жолу да "рахмат" деп айттыңызбы?
Зеленский: Көп жолу.
Вэнс: Жок, ушул…
Зеленский: Бүгүн да, бүгүн да…
Вэнс: Жок, ушул жолугушуу учурунда. Сиз октябрда Пенсильванияга барып, оппозиция үчүн үгүт жүргүздүңүз. АКШга жана сиздин өлкөнү сактап калууга аракет кылып жаткан президентке бир нече ыраазычылык сөздөрүн айтыңыз.
Зеленский: Сураныч, сиз согуш жөнүндө өтө катуу сүйлөсөңүз…
Трамп: Ал катуу сүйлөп жаткан жок. Ал катуу сүйлөп жаткан жок. Сиздин өлкөңүз чоң көйгөйдө.
Зеленский: Мага уруксат бересизби? Мага жооп берүүгө уруксат бересизби?
Трамп: Бир мүнөт күтүп туруңуз. Жок, жок. Сиз көп сүйлөдүңүз. Сиздин өлкөңүз чоң көйгөйдө.
Зеленский: Мен билем. Мен билем.
Трамп: Сиздер жеңишке жеткен жоксуздар, бул согушта утушка жетишкен жоксуздар. Биздин жардамыбыз менен сиздерде бул кырдаалдан жакшы чыгып кетүүгө сонун мүмкүнчүлүк бар.
Зеленский: Урматтуу президент, биз өзүбүздүн өлкөбүздө турабыз, биз күчтүүбүз. Согуш башталгандан бери биз жалгыз элек, биз ыраазыбыз. Мен бул кабинетте "рахмат" дедим, мен "рахмат" дедим…
Трамп: Сиз жалгыз болгон жоксуз. Сиз жалгыз болгон жоксуз. Биз сиздерге – ошол акылсыз президент аркылуу – 350 миллиард доллар бердик...
Зеленский: Сиз өзүңүздүн президентиңизге добуш бердиңиз.
Трамп: Биз сиздерге аскердик техника бердик, жана сиздин жоокерлериңиз тайманбас, бирок алар биздин аскердик... Эгерде сиздерде биздин аскердик техника болбосо, эгерде биздин аскердик техника болбосо, бул согуш эки жуманын ичинде бүтмөк.
Зеленский: "Үч күндө" – мен муну Путинден уккам, үч күндө...
Трамп: Балким, андан да аз убакытта.
Зеленский: Эки жумада, албетте, ооба...
Трамп: Мындай жол менен иш алып баруу өтө кыйын болот, сизге ошону айтам.
Вэнс: Жөн гана "рахмат" деп айтыңыз.
Зеленский: Мен Америка элине көп жолу ыраазычылык билдиргем...
Вэнс: Ооба, айырмачылыктар бар экенин моюнга алыңыз жана аларды чечүүгө аракет кылалы, анын ордуна сиз америкалык маалымат каражаттарында жаңжал жаратууга аракет кылып жатасыз, жана сиз жаңылышып жатасыз. Биз муну билебиз.
Трамп: Бирок билесизби, менимче, америкалык элге эмне болуп жатканын көрүү пайдалуу. Бул өтө маанилүү деп ойлойм, ошондуктан мен муну узак убакыттан бери колдоп келем. Сиз ыраазы болушуңуз керек...
Зеленский: Мен ыраазымын...
Трамп: Сиздин эч кандай артыкчылыгыңыз жок. Сиз ошол жерде кысылып калдыңыз, сиздин элиңиз өлүп жатат, сизде жоокерлер түгөнүп баратат... Караңызчы. Сиздин жоокерлериңиз түгөнүп жатат. Анан сиз бизге келип: "Мен ок атышууну токтоткум келбейт, мен согушту уланткым келет..." деп жатасыз. Караңызчы, эгерде сиз азыр ок атышууну токтотуу мүмкүнчүлүгүнө ээ болсоңуз, мен сизге айтам, сиз аны кабыл алмаксыз, анткени ок атышууну токтотуп, элдин өлүмүн токтотуш керек.
Зеленский: Албетте, албетте, биз согушту токтотууну каалайбыз.
Трамп: Бирок сиз ок атышууну токтотууну каалабайсыз деп айтып жатасыз...
Зеленский: Мен сизге эмне дедим...
Трамп: Мен ок атышууну токтоткум келет. Анткени ок атышууну токтотуу келишимден тезирээк жетишилет.
Зеленский: Кепилдиктер менен. Биздин элден сурасаңыз, алар ок атышууну токтотуу тууралуу эмне деп ойлошот? Сиз үчүн бул маанилүү эмес, бирок...
Трамп: Бул мага байланыштуу эмес. Бул Байден деген адам менен болгон, ал анча деле акылдуу эмес болчу. Бул Обама менен болгон...
Зеленский: Бул сиздин президентиңиз болчу. Бул сиздин президентиңиз болчу...
Трамп: Кечиресиз, бул Обама менен болгон, ал сиздерге жөн эле төшөк жабдууларды берген, ал эми мен сиздерге Javelin бердим.
Зеленский: Ооба.
Трамп: Мен сиздерге Javelin бердим, ошондуктан сиздер бардык бул танктарды жок кылдыңыздар. Обама болсо сиздерге төшөнчү берген. Негизи мындай сөз бар: "Обама төшөнчү берди, Трамп Javelin берди." Сиздер муну көбүрөөк баалашыңыздар керек. Анткени, мен сизге айтайын, сизде эч кандай артыкчылык жок. Биз менен болсо сизде артыкчылыктар бар. Бирок бизсиз сизде эч кандай артыкчылык жок.
Трамп: Келишим түзүү өтө кыйын болот. Анткени мамиле өзгөрүшү керек.
Журналист айым: Эгерде Россия ок атышууну бузса эмне болот? Эгерде Россия бул сүйлөшүүлөрдү бузса, анда эмне кылышыбыз керек? Мен түшүнөм, бул учурда сүйлөшүү чыңалуу менен өтүп жатат...
Трамп: Сиз эмне деп жатасыз?
Вэнс: Ал: "Эгерде Россия ок атышууну бузса?" деп сурап жатат.
Трамп: Ооба, анан эмне, эгерде алар... эгерде эмне болсо! Эгерде азыр башыңызга бомба түшүп кетсе эмне болот? Ооба? Эгерде алар аны бузса эмне болот? Мен билбейм. Алар аны Байден менен бузушту, анткени алар Байденди сыйлашкан жок, алар Обаманы да сыйлашкан жок. Мени болсо сыйлашат. Мен сизге айтайын, Путин мени менен көп нерсени башынан өткөрдү.
Трамп: Маселе мына мында – мен сизге күчтүү адам болууга мүмкүнчүлүк бердим. Ал эми АКШсыз сиз андай болмок эмессиз. Бирок сиздин элиңиз өтө тайманбас.
Зеленский: Рахмат.
Трамп: Бирок сиз келишим түзөсүз же биз кетебиз. Эгер биз кетсек, сиз согушасыз. Бул жакшы көрүнбөйт деп ойлойм, бирок сиз согушасыз. Бирок сиздин эч кандай артыкчылыгыңыз жок. Бирок биз келишим түзгөндөн кийин сиз алда канча жакшы шартта болосуз. Бирок сиздин мамилеңиз такыр эле ыраазычылыксыз болуп жатат, бул жакшы эмес. Чынын айтсам, бул жакшы эмес.
Трамп: Макул, менимче, биз жетиштүү нерсени көрдүк, сиз кандай ойлойсуз? Бул сонун теле-шоу болот, сизге айтам.
Ката көрсөңүз кабарлаңыз – ката сөздү (сүйлөмдү) белгилеп, Ctrl+Enter-ди басыңыз. Ошентип, текстти тууралаганга жардам бересиз.
